Historia pewnej transakcji. Część 1 - narodziny

Projekt Duon to przykład pełnego cyklu inwestycji private equity, od inwestycji kategorii venture capital po realizację strategii wyjścia jako jeden z akcjonariuszy spółki giełdowej. To również interesujące studium przypadku na tworzenie nowego rynku, pokonanie olbrzymich przeciwności natury formalno-prawnej, organizację od podstaw całego przedsiębiorstwa, dynamiczny rozwój organiczny z wielokrotnym zwiększeniem skali działalności i znacznym rozszerzeniem jej zakresu, jak również przeprowadzenie z sukcesem korzystnych transakcji M&A.

Jak – na przykładzie Duona – zespół Capital Partners buduje wartość swoich spółek z portfela private equity?

Koncepcja nowego biznesu – atrakcyjny rynek i doświadczony partner branżowy (2004)

W związku z akcesją Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku naturalny wydawał się proces liberalizacji rynku sprzedaży gazu ziemnego do finalnych odbiorców. Fakt ten pozwalał oczekiwać ponadprzeciętnych możliwości wzrostu skali biznesu. W krajach, w których taka liberalizacja została przeprowadzona, uprzedni monopoliści (w Polsce to PGNiG) tracili istotną część rynku na rzecz nowych graczy.

- Jesienią 2004 roku rozważaliśmy różne scenariusze rozpoczęcia działalności na rodzącym się w Polsce rynku alternatywnych, niezależnych dostawców mediów energetycznych. Ze względu na występujące w Polsce braki w zakresie infrastruktury wybraliśmy rynek gazu ziemnego. Rynek energetyczny jest koncesjonowany, a budowa infrastruktury dystrybucyjnej wymaga dużego doświadczenia. Finalnie postanowiliśmy stworzyć nowe przedsiębiorstwo energetyczne w oparciu o nasze zaplecze inwestycyjne oraz wiedzę i doświadczenie branżowe naszego partnera. – wspomina Paweł Bala, Prezes Zarządu Capital Partners SA.

Partnerem branżowym z istotnym doświadczeniem, z którym Capital Partners postanowiła rozpocząć wspólną inwestycję, był Pan Piotr Buszka i jego firma PL Energia, który wcześniej stworzył spółkę rozwijającą infrastrukturę i operującą lokalnymi sieciami gazowymi (spółka Petrico, która została wcześniej sprzedana na rzecz niemieckiego koncernu VNG).

W maju 2005 roku Capital Partners SA oraz PL Energia zawiązali spółkę CP Energia SA, w której Capital Partners SA objęła 50% akcji za 0,5 mln PLN, a drugi z podmiotów założycielskich wniósł portfel projektów i know-how, związane z budową sieci gazowych. Model biznesowy spółki CP Energia miał opierać się na dwóch filarach:

1. infrastrukturze (wypełnianie „białych plam”, „ostatnia mila” gazociągu do klienta – lokalny monopol, zapewniający w długim terminie, stabilne przepływy pieniężne i zyski)
2. obrocie (zakup gazu na rynku hurtowym i sprzedaż klientom końcowym,  korzystając z infrastruktury innych operatorów).

Lewarowany wzrost (2005-2008)

Realizacja projektów budowy i operowania lokalnymi sieciami dystrybucji gazu następowała zarówno w oparciu o budowane gazociągi, jak i stacje regazyfikacji gazu skroplonego LNG na terenach, gdzie nie było sieci gazowych, ale znajdowali się tam istotni potencjalni odbiorcy przemysłowi. Spółka jeszcze w 2005 r. uzyskała koncesję na obrót gazem ziemnym w kraju oraz na obrót z zagranicą, co otwierało szerokie możliwości rozwojowe.

W latach poprzedzających kryzys finansowy stosunkowo łatwo dostępne było w bankach finansowanie zewnętrzne typu project finance, gdzie poszczególne projekty były realizowane w ramach spółek celowych, które samodzielnie pozyskiwały finansowanie bankowe nawet do 80% wartości inwestycji. Rok 2006 stał pod znakiem intensywnej realizacji projektów inwestycyjnych (głównie instalacje LNG) oraz poszukiwania źródeł dostaw. Nastąpiła inwestycja w ZAO Kriogaz w St. Petersburgu (produkcja LNG) oraz podpisanie umowy na dostawy z Gazprom Export - CP Energia była jedynym podmiotem z rynku polskiego poza PGNiG, który miał podpisaną umowę bezpośrednio z Gazpromem. Capital Partners S.A. objęła w roku 2006 trzy serie akcji za łącznie 5,7 mln PLN.

W maju 2007 r. miała miejsce emisja obligacji zamiennych na akcje, a we wrześniu 2007 r. oferta publiczna (IPO), po której w październiku CP Energia SA zadebiutowała na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. W ramach IPO spółka sprzedała wszystkie oferowane akcje nowej emisji, dzięki czemu pozyskała wkład 27 mln zł na realizację nowych inwestycji, wartych łącznie 108,7 mln zł (zakłady produkcji LNG, magazyny oraz stacje regazyfikacji LNG, rozbudowa infrastruktury przesyłowej). Ze względu na przeprowadzoną ofertę pierwotną i emisję akcji udział Capital Partners w akcjonariacie spadł z wcześniejszych 42% do 35%.

W omawianym okresie (2005-2008) rynek gazu był zliberalizowany jedynie częściowo, gdyż zasada TPA (third party access), która stała się obowiązującym elementem polskiego systemu prawnego już od daty akcesji Polski do Unii Europejskiej, działała jedynie teoretycznie. Do stosownej ustawy nie wydano bowiem aktów wykonawczych, zatem jedynym możliwym scenariuszem rozwoju CP Energii była budowa własnej infrastruktury przesyłowej.

Jutro, w kolejnym tekście, przeczytasz o pojawiających się barierach wzrostu oraz o fuzji, która przyniosła rzadko widziany efekt: 2+2>4. Przeczytaj również o tym jak Duon łapał wiatr w żagle korzystając z pozytywnych zmian na rynku, o kolejnej fuzji i mariażu z inwestorem branżowym.