Od początku XXI w. światowa produkcja mięsa zwiększyła się ponad dwukrotnie, a eksperci przewidują, że do 2028 r. wzrośnie o kolejne 13%. Rosnąca konsumpcja sprawiła, że wzrosło również zapotrzebowanie na pasze dla zwierząt hodowlanych. Coraz więcej pieniędzy na karmy dla swoich pupili wydają również właściciele zwierząt domowych. Rynki pasz oraz pet food konkurują o zasoby z rynkiem żywności dla ludzi, dlatego pojawiły się firmy oferujące alternatywne źródła białka. Jedną z nich jest giełdowe HiProMine.
Utworzona w maju 2015 r. HiProMine S.A. jest dostawcą białka wytwarzanego przy wykorzystaniu technologii przemysłowej hodowli owadów, producentem materiałów paszowych z biomasy larw owadów oraz nawozu organicznego. W swojej ofercie Spółka ma również mrożone oraz suszone larwy owadów, a także uzyskane z nich mączki i pulpy oraz tłuszcz.
HPM (HIPROMINE) to jedyna spółka na terenie Polski i jedna z kilku w Europie oferująca produkty pochodzenia owadziego w ilościach przemysłowych. Oferta Spółki skierowana jest głównie na rynek karm dla zwierząt domowych i gospodarskich, hodowli ryb, a także ogrodnictwa. Spółka działa na rynku krajowym, ale zdecydowana większość jej klientów to podmioty międzynarodowe, m.in. z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Czech, Norwegii, Izraela, a nawet Japonii - wszystkie powiązane z rynkami pasz oraz karm i przysmaków dla zwierząt.
Od startupu do debiutu na GPW - szybki rozwój owadziego potentata
Spółka HiProMine S.A. została założona w maju 2015 r. Pomysłodawcą i współzałożycielem firmy jest prof. Damian Józefiak, kierownik Katedry Żywienia Zwierząt na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Pod koniec 2015 r. rozpoczęto realizację pierwszego projektu badawczo-rozwojowego w dziedzinie technologii przemysłowej hodowli owadów, a Spółka przystąpiła do platformy International Platform of Insects for Food and Feed (IPIFF). Pomysł i przekonująca wizja rozwoju niszowego biznesu zaowocowała zwycięstwem w konkursie UberPITCH, w którym HiProMine zostawiła w pokonanym polu ponad 4000 startupów z Europy, zdobywając wsparcie niezbędne na początku działalności.
W 2017 r. Spółka podjęła się projektu w ramach konkursu TeamTech FNP, którego założeniem było zbadanie użyteczności materiałów paszowych wytwarzanych z owadów w żywieniu drobiu i ryb, a także projektu Bioinsec w ramach WRPO, który umożliwił budowę demonstratora technologii i przetestowanie go w przemysłowej hodowli owadów.
Rok później Spółka opatentowała system lamp do indukcji kopulacji much oraz linię regałową do hodowli owadów - kluczowe technologie stanowiące silne przewagi konkurencyjne już na wczesnym etapie działalności. Pozwoliło to pod koniec 2019 r. otworzyć pierwszą wylęgarnię, a także rozpocząć budowę kontenera do tuczu owadów, zapewniającego nowe możliwości współpracy z innymi firmami w branży i produkcję owadów bezpośrednio w gospodarstwach rolnych. Rok 2020 obfitował we wdrożenie kolejnych projektów: budowę prototypowej wylęgarni owadów, opracowanie metodologii prowadzenia rozrodu much i programu hodowlanego, rozpoczęcie realizacji projektu Nawozy, którego celem stało się opracowanie metod i technologii produkcji przemysłowej nawozów organicznych z odchodów owadów, a także projektu InnFeed, którego założeniem było udoskonalenie metod uzyskiwania mączki odtłuszczonej o wysokich parametrach jakościowych.
W lipcu 2021 r. na mocy uchwały WZA w sprawie emisji akcji serii K Spółka wyemitowała 130.500 akcji na łączną kwotę 26,1 mln PLN, zaś w lutym 2022 r. NWZA podjęło decyzję o rejestracji wszystkich akcji Spółki oraz warrantów subskrypcyjnych w KDPW. 14 lipca 2022 r. Spółka zadebiutowała na parkiecie rynku NewConnect.
Liderzy HiProMine i struktura akcjonariatu
Prezesem Zarządu HiProMine S.A. od 4 czerwca 2024 r. jest Tadeusz Sudoł, który zastąpił na tym stanowisku Michała Pokorskiego. Krzysztof Domarecki jako jeden z pierwszych inwestorów uwierzył w powodzenie projektu i zainwestował w niego największe pieniądze. W HiProMine pełni obecnie funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej. Jest założycielem Fidiasz ASI Sp. z o.o., funduszu inwestycyjnego będącego znaczącym akcjonariuszem Spółki (Fidiasz posiada 24,61% udziału w kapitale zakładowym Spółki i tyle samo w głosach na WZA). Domarecki Posiada bezpośrednio i pośrednio 52,38% udziałów HiProMine, co daje mu kontrolę nad Spółką. Jest też założycielem i głównym akcjonariuszem Grupy Selena - holdingu spółek zajmujących się produkcją i dystrybucją chemii budowlanej w wielu krajach świata. Damian Józefiak jest jednym z założycieli HiProMine - w przeszłości pełnił rolę Prezesa Zarządu, a obecnie jest Członkiem Zarządu, a jednocześnie odpowiada za rozwiązania technologiczne w Spółce.
Akcjonariusz | Liczba akcji | % akcji | Liczba głosów | % głosów |
---|---|---|---|---|
FIDIASZ ASI Sp. z o.o. | 218.540 | 24,63% | 218.540 | 24,63% |
Krzysztof Domarecki | 129.000 | 14,54% | 129.00 | 14,54% |
Czesław Domarecki | 117.223 | 13,21% | 117.223 | 13,21% |
Damian Józefiak | 73.919 | 8,33% | 73.919 | 8,33% |
NCBR Investment Fund ASI S.A. (akcje niewprowadzone do obrotu - Akcje Serii M) | 50.000 | 5,64% | 50.000 | 5,64% |
ACRX Investments Limited | 44.500 | 5,02% | 44.500 | 5,02% |
Pozostali | 254.079 | 28,63% | 254.079 | 28,63% |
RAZEM | 100% | 887.261 | 100% |
(struktura akcjonariatu Spółki; źródło: sprawozdanie Spółki 3q 2024 r.)
Eco-PRoteiny - cztery filary Spółki
Misją Spółki jest dostarczanie klientom wysokiej jakości pasz dla zwierząt, produkowanych z poszanowaniem zasad ekologii i zachowania równowagi środowiskowej. Poprzez charakter i sposoby prowadzenia swojej działalności Spółka mocno podkreśla swój ekologiczny PR.
Wśród czterech głównych ekofundamentów HiProMine znajdują się:
- 100% wykorzystania surowca - całkowity brak odpadów produkcyjnych, dzięki wykorzystaniu całości masy surowca oraz zaawansowaniu technologicznemu stosowanych procesów;
- obniżenie zużycia wody i dwutlenku węgla - minimalne zużycie wody oraz znikoma emisja dwutlenku węgla zarówno podczas hodowli owadów, jak i w procesie ich przetwarzania na materiały paszowe: ciągła optymalizacja procesów prowadzi do minimalizacji już i tak niskiego śladu węglowego, redukcji zużycia wody oraz zapotrzebowania na przestrzeń agrarną;
- produkty bez antybiotyków i GMO - produkty Spółki są wolne od antybiotyków i organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO), a owady hodowane w oparciu o wolne od GMO pasze pochodzenia roślinnego;
- działalność przyjazna dla środowiska - dzięki szczególnym cechom gatunku Hermetia illucens, na którym opiera się produkcja Spółki, oraz zastosowaniu autorskiej, zaawansowanej i innowacyjnej technologii, produkcja białka i tłuszczu (oleju) jest znacznie bardziej ekologiczna niż produkcja tego typu produktów z „tradycyjnych” zwierząt gospodarskich; Spółka hołduje też zasadzie redukcji marnotrawstwa żywności.
Dlaczego białko pochodzenia owadziego jest tak konkurencyjne?
Owady stanowią wysokiej jakości źródło białka, witamin i minerałów, stanowiąc obecnie najlepszą alternatywę paszową dla hodowli zwierząt, w szczególności w kontekście rosnących obaw o zrównoważony rozwój. Zgodnie z raportem Rabobank „No Longer Crawling: Insect Protein to Come of Age in the 2020s” wykorzystanie białka owadziego do produkcji materiałów paszowych ma potencjał, aby stać się jedną z najbardziej efektywnych metod pozyskiwania białka, minimalizującą przy tym negatywne konsekwencje środowiskowe.
Insekty posiadają wysoką zawartość białka (ok. 40%-80% suchej masy), są również częścią naturalnej diety większości zwierząt. Pomagają w budowaniu cyrkulacyjnych systemów żywnościowych, ponieważ mogą przetwarzać niskowartościowe materiały rolno-spożywcze (w tym odpady) na wysokowartościowe białka, tłuszcze i inne składniki. Mogą być również cennym składnikiem przy produkcji nawozu.
Bartłomiej Roszkowski, co-CEO Proteine Resources, w wywiadzie dla portalu MamBiznes.pl podzielił globalny popyt na białko owadzie na trzy główne rynki:
- produkcja paszy dla zwierząt hodowlanych (przede wszystkim dla drobiu), który jest obecnie wyceniany na ok. 180 mld USD;
- pet food, czyli karmy dla zwierząt domowych (głównie psów i kotów, ale obejmujący też ryby i ptaki ozdobne), które wartość na całym świecie waha się w okolicach 100 mld USD;
- suplementy weterynaryjne - od kilku lat obserwuje się dynamiczny wzrost w tym sektorze; rynek aktualnie wyceniany na kilka miliardów USD w skali globalnej.
Strategia Spółki oraz rynki zbytu
Spółka realizuje strategię dostaw materiałów paszowych jako niezależny producent białka owadziego oraz partner technologiczny dla firm przemysłowych, samorządów i producentów zwierząt hodowlanych oraz roślin pod uprawę. Działa w oparciu o płynące z rynku sygnały w zakresie zrównoważonego rozwoju, możliwego niedoboru białka oraz wzrostu świadomości w zakresie żywienia, jakości hodowli i utylizacji odpadów. Rozwój technologiczny HiProMine pozwala na hodowlę owadów i produkcję białka owadziego oraz produktów o wysokim poziomie parametrów odżywczych w przemysłowej skali. W zakładzie w Robakowie prowadzony jest zarówno rozród owadów, tucz larw owadów zakończony ubojem oraz obróbka końcowa.
Odbiorcami HiProMine są w pierwszej kolejności producenci karmy dla psów i kotów (w samej Polsce rynek pet food był szacowany w 2023 r. na ponad 750 mln PLN) w segmencie mid-market oraz premium, a w mniejszej skali klienci z rynku akwakultury, ogrodnictwa oraz rynków niszowych (np. zanęt wędkarskich). Od 2021 r. Spółka działa też w obszarze produkcji pasz dla zwierząt hodowlanych - drobiu i prosiąt. Strategia zakłada mocne osadzenie się w segmentach wysokomarżowych, gdzie już teraz obserwowane jest duże zainteresowanie białkiem owadzim oraz stopniowy rozwój oferty i pozyskiwanie klientów na rynkach masowych o niższych marżach.
HiProMine sprzedaje swoje produkty przede wszystkim na rynkach zagranicznych. Grupa odbiorców obejmuje głównie średnich i małych producentów karm premium dla zwierząt, m.in. z Niemiec, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Czech, Litwy, Norwegii, Izraela i Japonii.
W ostatnim czasie Spółka odnotowała również coraz większe zainteresowanie na rynkach zbytu związanych z akwakulturą i produkcją pasz dla zwierząt hodowlanych. Problemy z dostępnością białka na rynku Europy Wschodniej oraz importu białka z zachodu otwierają przed firmą nowe szanse. Zgodnie z raportem Greenpeace pt. „Mniej znaczy więcej” jednym z czynników produkcji żywności, który ma największy wpływ na naszą planetę, jest hodowla zwierząt gospodarskich, choć „driverem” branży pozostaje jak na razie rynek karm dla zwierząt.
Model biznesowy i asortyment Spółki
Biznesowe Spółka ukierunkowana jest na produkcję i przetwórstwo larw owadów należących do gatunku muchówek (Hermetia illucens) oraz sprzedaż wytworzonych z tych larw materiałów paszowych, których odbiorcami są producenci: karm dla zwierząt domowych, pasz dla zwierząt gospodarskich, suplementów weterynaryjnych oraz akwakultury (głównie przynęty wędkarskie).
Aktualnie HiProMine wytwarza cztery różne rodzaje produktów z owadów: mączkę odtłuszczoną (z suszu larw), tłuszcz owadzi (który można wykorzystać np. do produkcji kosmetyków), nawóz organiczny oraz mięso owadzie (zblanszowany i rozdrobniony owad jako składnik do karmy dla zwierząt). Produktem ubocznym jest nawóz organiczny - ekologiczny składnik poprawiający jakość gleby.
Rodzaj produktu | Opis produktu | Przeznaczenie |
---|---|---|
mączka DF | Odtłuszczona suszona larwa Hermetia illicens. W zależności od poziomu białka mamy produkt M55- 00 o zawartości białka >55% lub >50% i tłuszczu <12% | Głównie na karmę dla zwierząt towarzyszących oraz na paszę dla ryb hodowlanych i ozdobnych. Składnik karm/pasz suchych. Klientami są firmy produkujące karmy dla zwierząt towarzyszących i pasze dla ryb (np. Aller Aqua-Dania, Josera-Niemcy). Mączka może zawierać od 40% do 60% białka, a przedział tłuszczu w zależności od produktu wynosi od 8% do 30%. |
mączka LF | Mieszanina mączki odtłuszczonej i pełnotłustej. Poziom białka >45% i tłuszczu <17% | |
mączka FF | Mączka powstała z suszonej larwy Hermetia illucens. Poziom białka >40%, tłuszcz <30% | |
pulpa mrożona | Zmielona świeża larwa, mrożona zaraz po zmieleniu w temp. -18stC, białko >12%, tłuszcz <12% | Mięso owadzie. Całe lub zmielone mięso (100%) z larw Hermetia illucens. Produkt przeznaczony głownie na karmę dla zwierząt towarzyszących. Składnik karm mokrych (puszki, saszetki) oraz karm suchych, a także przysmaków. Klientami są firmy produkujące karmy dla zwierząt towarzyszących. |
larwa mrożona | Świeża larwa, mrożona w temp. -18stC, białko >12%, tłuszcz <12% | |
suszona larwa | Larwa suszona Hermetia illucens, w temp. 80stC lub 40stC. Poziom białka >40% i tłuszczu <30% | Nieprzetworzony sprzedawany na zanęty wędkarskie i składniki karm dla ptaków. Również jako półprodukt, przerabiany na mączkę w procesie odtłuszczania i mielenia. |
tłuszcz | Produkt poboczny produkcji mączki odtłuszczonej | Dodatek do pasz (akwakultura, zwierząt towarzyszących lub dla innych zwierząt np. drobiu). |
nawóz | Nawóz owadzi - ekologiczny nawóz organiczny jako pozostałość po przejedzeniu paszy | Nawóz owadzi - ekologiczny nawóz organiczny, polepszający właściwości ß!eby |
Problem niedoboru żywności a rynek owadzi
Wykorzystanie białka owadziego do produkcji pasz i materiałów paszowych ma stanowić rozwiązanie dla problemów współczesnego świata, takich jak relatywnie szybki wzrost liczby ludności, z którego wynika rosnące zapotrzebowanie na białko, a także minimalizowanie powszechnego zjawiska marnowania żywności, widocznego szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo. Zgodnie z danymi pochodzącymi z raportu Barclays pt. „Insect Protein: Bitten by the bug” szacuje się, że liczba mieszkańców Ziemi wzrośnie do 9,7 mld osób w 2050 r. W celu zaspokojenia rosnącego popytu na żywność, jej światowa produkcja powinna wzrosnąć o blisko 70%, co jest szczególnie istotne w kontekście alternatywnych metod pozyskiwania białka. W krajach gorzej rozwiniętych gospodarczo światowy popyt na żywność pochodzenia zwierzęcego już teraz znacząco przewyższa obecny poziom produkcji i dystrybucji.
Problem rosnącego zapotrzebowania na żywność, a co za tym idzie paszę hodowlaną i białko, nie jawi się więc jako bardzo odległa perspektywa, lecz rzeczywistość. Według danych 1,4 miliarda hektarów ziemi (28% światowej powierzchni rolnej) jest wykorzystywane corocznie do produkcji żywności, która jest tracona lub marnowana, a jedynie niewielki procent wszystkich odpadów żywnościowych jest kompostowany - znaczna ich część trafia na wysypiska. Biorąc pod uwagę fakt, że około 10-15% paszy zostaje w wyniku hodowli zmienione w biomasę nadającą się do konsumpcji, chów przemysłowy stanowi wąskie gardło efektywności systemu produkcji żywności.
Branża wciąż niszowa, ale konkurencja rośnie w siłę
Europejskie firmy produkujące owady przyciągnęły w ostatnich latach inwestorów finansowych i branżowych (np. SMOK Ventures, Bitspiration Booster czy BGK). Branża otrzymuje też wsparcie od organizacji rządowych na poziomie krajowym oraz instytucji unijnych. Obecnie produkcja owadów w zdecydowanej większości zakładów nie ma charakteru przemysłowego, ale w trakcie realizacji jest kilka projektów, które pozwolą na uruchomienie zakładów produkujących powyżej 10 tys. ton produktów pochodzenia owadziego rocznie. W Europie działa ok. 300 startupów ukierunkowanych na rozwój tej branży. Jednak podmiotów, które pozyskały istotne finansowanie i budują zakłady pozwalające na produkcję o znaczącej skali, wciąż jest niewiele.
Strategia HiProMine pozwalająca rywalizować z konkurencją zakłada, że autorska i opatentowana technologia Spółki wymaga niższych nakładów niż projekty rozwijane przez konkurencyjne podmioty w Europie. Tym samym Spółka przewiduje szybsze osiągnięcie progu rentowności, a także generowanie pozytywnych przepływów finansowych wcześniej niż konkurenci przy dowolnej cenie białka owadziego na europejskim rynku.
Jednak europejskie firmy intensywnie rozbudowują moce produkcyjne, a w nadchodzących latach na rynku pojawi się ogromna podaż produktów pochodzenia owadziego, co nałoży presję na wciąż niewielkiego producenta, jakim jest HiProMine. Jednocześnie planowane są budowy kolejnych fabryk w USA oraz w Meksyku - bardziej atrakcyjnych lokalizacjach ze względu na korzystne warunki inwestycyjne i bliskość klientów końcowych.
W Europie na chwilę obecną mocną konkurencję dla HiProMine stanowią trzy spółki:
> Ynsect - francuska firma założona w 2011 r. zajmuje się hodowlą mączników w celu produkcji białka z przeznaczeniem w żywieniu zwierząt gospodarskich i zwierząt domowych, akwakultury oraz do produkcji nawozów. Francuska spółka planuje jednak odejść od produkcji pasz dla zwierząt hodowlanych na rzecz karm dla zwierząt domowych i żywności dla ludzi, co w przyszłości ma być bardziej rentowne. Działający od 2016 r. zakład w Amiens jest największą na świecie wertykalną farmą, który według szefów spółki ma wkrótce dostarczać do 160 tys. ton owadów rocznie. Ciekawostką jest fakt, że francuska firma cieszy się sporym zainteresowaniem inwestorów, m.in. wśród gwiazd Hollywood (m.in. Robert Downey Jr. z Footprint Coalition), którzy przekazali hojne fundusze na realizację awangardowego celu. Dla porównania - HiProMine nie planuje w najbliższej przyszłości produkcji żywności dla ludzi na bazie białka owadziego.
> InnovaFeed - inna francuska spółka działająca na rynku od 2016 r. Zajmuje się sprzedażą składników pochodzenia owadziego przeznaczonych do żywienia zwierząt, w szczególności akwakultury. InnovaFeed wiele zyskała na trwającej od 2017 r. współpracy z Auchan Retail France, który jako pierwszy wprowadził na rynek pstrągi karmione owadami. Wzmocniło to pozytywny odbiór społeczny spółki i zwróciło uwagę opinii publicznej, co pozwoliło na szybsze pozyskanie środków na dalszy rozwój. Niebawem InnovaFeed we współpracy z amerykańską korporacją Archer Daniels Midland otworzy nowy zakład w Illinois, który w założeniu będzie produkował 60 tys. ton metrycznych białka oraz 20 tys. ton olejów na potrzeby karmy dla zwierząt domowych i paszy dla zwierząt hodowlanych, a także 400 tys. ton nawozów. Gdy prognozy te się sprawdzą, spółka może stać się jednym z największych graczy w branży na światowym rynku.
> Protix - holenderska spółka ma największe doświadczenie, ponieważ działa na rynku już od 2009 r. To międzynarodowy producent i dostawca składników owadów przeznaczonych na paszę dla zwierząt, jak również do spożycia przez ludzi. Firma prowadzi największą na świecie fabrykę owadów, zlokalizowaną w Bergen op Zoom. Jak do tej pory Protix był w stanie produkować ok. 14 tys. ton produktów pochodzenia owadziego rocznie, ale w spółkę zainwestował niedawno amerykański koncern Tyson Foods. W ramach partnerstwa obu firm w USA powstanie nowy zakład, co znacznie wzmocni moce produkcyjne spółki i jej pozycję w Europie i na świecie.
Zarząd HiProMine uważa, że dzięki dobrze przygotowanemu projektowi budowy zakładu w Karkoszowie udało się nadrobić straty operacyjne. Spółka planuje rozpocząć produkcję na skalę przemysłową przed bezpośrednią konkurencją, której inwestycje mocno przeciągnęły się w czasie. Nowa fabryka w Karkoszowie ma ponad 20 tys. m2 i będzie w stanie rocznie wyprodukować 50 tys. ton produktów na bazie owadów, w tym 25 tys. ton białka i tłuszczu. HiProMine zainwestowało w to przedsięwzięcie około 225 mln PLN, z czego 32,37 mln EUR pochodziło z pożyczki przyznanej przez BGK, a 51 mln PLN z emisji akcji. Spółka deklaruje, że optymalizowana przez ostatnie lata technologia będzie stanowić o jej przewadze nad konkurencją.
Technologia, CBR, patenty - przewagi konkurencyjne Spółki
Przewagi konkurencyjne są szczególnie istotne w wyścigu o wysoką pozycję w niszowej, ale dynamicznie rozwijającej się branży. Do najważniejszych fos ekonomicznych Spółka zalicza:
• Centrum Badawczo-Rozwojowe pozwalające na prowadzenie badań w obszarze technologii przemysłowej hodowli owadów;
• zastosowanie wertykalnych linii technologicznych, które charakteryzują niższe nakłady niż w przypadku tzw. technologii pudełkowej, a także łatwiejsze skalowanie, niższe koszty operacyjne czy lepsza bioasekuracja;
• sztuczne oświetlenie pozwalające na skalowanie bez konieczności używania światła naturalnego i produkcję 365 dni w roku bez względu na warunki atmosferyczne, przy jednoczesnej możliwości zastosowania modelu hybrydowego, w którym można wykorzystać światło naturalne, gdy są do tego warunki, obniżając koszty eksploatacyjne;
• technologię ogrzewania punktowego umożliwiającą obniżenie temperatury otoczenia, a także wykorzystanie procesu grzania paszy do wzrostu owadów (nie ma konieczności ogrzewania całych budynków, co redukuje koszty produkcji);
• rozwiązania z zakresu automatyki w obszarze kontroli warunków hodowlanych i produkcji pasz dla owadów;
• technologię fermentacji substratów i ich biorecyklingu;
• model współpracy z biogazowniami - efekt synergii w wykorzystaniu energii, logistyki i substratów (pasz);
• zastosowanie w żywieniu owadów ponad 200 różnych surowców ubocznych przemysłu rolno-spożywczego, co zwiększa wydajność produkcji i niweluje koszty;
• badania kliniczne na wielu gatunkach zwierząt zwieńczone publikacjami w wiodących czasopismach branżowych, często prowadzone w asyście autorytetów branży.
Technologiczne postępy Spółki skutkowały przyznaniem licznych patentów w krajach UE, niektórych państw WNP oraz Azji i Ameryki Południowej, które również stanowią trwałe przewagi konkurencyjne. Wśród kluczowych patentów Spółki znajdziemy:
• modułowy system lamp do hodowli owadów, stosowany do stymulacji rozrodu owadów i sposób hodowli owadów (2015);
• dodatek paszowy, jego zastosowania i sposób żywienia drobiu (2015);
• sposób bioutylizacji produktów ubocznych przemysłu rolno-spożywczego, sposób
hodowli/chowu owadów z rzędu Coleoptera i/lub Blattodea, mieszanka paszowa i suplement paszowy oraz ich zastosowania (2015);
• linia technologiczna do odchowu lub hodowli owadów oraz modułowy system linii technologicznych oraz ich zastosowanie w sposobie odchowu lub hodowli owadów (2016);
• system do hodowli owadów, inkubacji jaj owadów i odchowu larw owadów (2018);
• system do odchowu owadów wykorzystujący autonomiczną platformę do podawania paszy i monitoringu parametrów odchowu (2020);
• system podłogowego ogrzewania paszy dla owadów (2020);
• linia produkcyjna do hodowli owadów z systemem przepływowego ogrzewania paszy (2020);
• zestaw kontenerowy do hodowli i lub chowu owadów i/lub form larwalnych owadów (2022).
Spółka zakłada osiągnięcie przewagi na rynku, wdrażając innowacyjną opatentowaną technologię, zapewniającą zintegrowany system produkcji opierający się o własne Centrum Genetyki i Rozrodu (zaplecze genetyczne, reprodukcję, procesy wylęgów i program hodowlany), jak również całość procesów produkcji żywca i jego przetwórstwo w standardach bio-asekuracyjnych tj. w obiegu całkowicie zamkniętym.
HiProMine znajduje się też w końcowej fazie uruchamiania nowego zakładu produkcyjnego w Karkoszowie, którego budowę rozpoczęto w 2023 r. Zastosowanie nowoczesnej technologii pozwala na produkcję materiałów paszowych w bioreaktorze chowu owadów - instalacji, której efektem działalności jest wytworzenie mączek, tłuszczów i nawozów z materiału wsadowego, którym są surowce uboczne przemysłu rolno-spożywczego. Ogrzewanie zapewnione jest przez opatentowane innowacyjne systemy rozprowadzania ciepła na liniach produkcyjnych, a właściwą temperaturę i wilgotność powietrza monitorują na bieżąco czujniki rozmieszczone w całej hali produkcyjnej i wentylację hybrydową.
5 lipca 2024 r. Spółka uzyskała akceptację Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej na produkcję alternatywnego białka z owadów w nowej fabryce, co potwierdza spełnienie niezbędnych norm jakości i bezpieczeństwa, umożliwiając pełne wdrożenie działań komercyjnych po uruchomieniu zakładu. Wykorzystanie pełnego potencjału nowej inwestycji ma nastąpić w 2025 r.
Co może pójść nie tak - ryzyka dla branży i Spółki
Rynek materiałów paszowych z larw owadzich jest wciąż na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Ze względu na swoją wielkość i dynamiczny rozwój jest on atrakcyjny dla nowych podmiotów, co stanowi ryzyko pojawienia się konkurencji pośredniej i bezpośredniej.
Choć większość firm z branży jest na dużo wcześniejszym etapie rozwoju, a przeważająca część prowadzonych na świecie badań na owadach skupia się na odchowie, to konkurencyjne wobec HiProMine spółki są mocno zaangażowane w nowe inwestycje, wspierane również przez dotacje UE oraz zasoby międzynarodowych funduszy VC. Nowe zakłady konkurencji nie osiągnęły jeszcze pełnych mocy produkcyjnych, co widoczne jest poprzez zgłaszany na rynku popyt.
Inne ryzyko związane jest z kosztami pracowniczymi i sytuacją na rynku pracy. Działalność HiProMine opiera się na specjalistycznej wiedzy z obszaru m.in. zootechniki, biologii, weterynarii oraz nauk pokrewnych, czyli pracy wyspecjalizowanego zespołu badawczo-rozwojowego, którego koszty wynagrodzeń silnie wpływają na koszt prowadzonych badań. Firmy działające w Polsce nadal mają przewagę konkurencyjną w stosunku do krajów Europy Zachodniej, niemniej jednak obserwuje się w Polsce systematyczny wzrost średniego wynagrodzenia, co w długim terminie będzie prowadziło do pogorszenia konkurencyjności polskich firm.
Kolejne ryzyko związane jest z planowaniem i prowadzeniem drogich prac badawczo-rozwojowych. Spółka posiada CBR wyposażone w demonstratory technologii odpowiedzialne za wszystkie najistotniejsze procesy. Pozwala to na zidentyfikowanie problemów technologicznych oraz zależności pomiędzy poszczególnymi procesami, co niweluje potencjalne ryzyka. W celu minimalizowania ryzyka ponoszenia wysokich kosztów związanych z CBR Spółka wykorzystuje dotacje ze środków publicznych.
Spółka jest również silnie uzależniona od ryzyka zmienności kursów walutowych, gdyż nie realizuje istotnych transakcji zakupowych w walutach obcych, jednocześnie prowadząc istotną część transakcji sprzedaży do krajów UE rozliczanych w EUR. Nadmierne wzmocnienie kursu PLN w stosunku do EUR może wpłynąć na obniżenie marży, a także na koszty transportu rozliczanych w walucie EUR. Zarząd rozważa zabezpieczenie się przed wahaniami kursowymi poprzez zakup instrumentów zabezpieczających poziom przychodów z realizowanych kontraktów handlowych, głównie w postaci kontraktów terminowych typu forward.
Niszowy, ale przyszłościowy rynek - prognozy dla branży
Nagły wzrost inwestycji na rynku białka owadziego został zapoczątkowany przez decyzję UE z lipca 2017 r. o dopuszczeniu stosowania białka pochodzenia owadziego jako karmy dla ryb w akwakulturze. Pomimo tego, że rynek ten jest dalej rynkiem niszowym, jego skala może wkrótce wzrosnąć za sprawą małych, ale licznych przedsiębiorstw. Zgodnie z prognozami pochodzącymi z raportu Barclays: „Insect Protein: Bitten by the bug” rozwój tego segmentu może znacząco wpłynąć na strukturę przemysłu spożywczego, osiągając do 2030 r. wartość 8 mld USD (+24% CAGR). Obecna wartość tego rynku szacowana jest na około 1,2 mld USD, co pokazuje jak mocny jest potencjał branży.
Zgodnie z raportem Rabobank: „No Longer Crawling: Insect Protein to Come of Age in the 2020's” wykorzystanie białka owadziego do produkcji materiałów paszowych ma potencjał, aby stać się jedną z najbardziej efektywnych metod pozyskiwania tego surowca. Według prognozy opublikowanej w raporcie zapotrzebowanie na białko owadzie wzrośnie do 2030 r. do 500 tys., a obecne moce produkcyjne firm gwarantują jedynie kilkadziesiąt tysięcy ton rocznie.
Pozytywne dla branży zmiany legislacyjne w UE zaszły też w zakresie stosowania produktów z owadów na rynku finalnym. Obecnie dopuszczone jest stosowanie tłuszczy oraz przetworzonego białka z owadów w żywieniu zwierząt domowych, ryb, drobiu i trzody chlewnej. Prawnie uregulowane zostały także metody produkcji nawozu z odchodów owadów z przeznaczeniem do nawożenia roślin. Problemem wciąż pozostaje jednak brak jednolitego prawa, które regulowałoby wykorzystanie całych owadów jako karmy dla zwierząt domowych i na wyspecjalizowanych rynkach (np. zwierzęta egzotyczne, przynęty wędkarskie) w krajach UE.
Najważniejsze wydarzenia 2024 r. i dalsze plany Spółki
HiProMine skupia się obecnie na dwóch najważniejszych celach: rozbudowie zakładu w Robakowie, który pozostaje największym w Europie centrum genetycznego rozrodu i hodowli hermetia illucens, a także wyposażeniu i pełnym uruchomieniu nowego zakładu w Karkoszowie, gdzie obecnie realizowana jest już produkcja wyrobów białkowych - głównie mączki i oleju. Aktualnie przeprowadzane są próby produkcyjne i technologiczne maszyn. W trakcie ustaleń z wykonawcą jest wykonanie i montaż kutra w IV kwartale 2024 r., który ma zapewnić zdolność do wytwarzania slurry chłodzonego i mrożonego pod nazwą HiProMeat (rozpuszczalny w wodzie proszek zawierający żywe bakterie i enzymy, który wspomaga rozwój pożytecznego mikrobiomu).
Według prognoz docelowe moce produkcyjne wyniosą około 25 tys. ton produktów gotowych rocznie, a ich całkowite wykorzystanie powinno być możliwe już od początku 2025 r.
10 października 2024 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki, w ramach którego podjęto uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki w drodze emisji akcji zwykłych. W III kwartale 2024 r. Spółka kontynuowała realizację projektów badawczo-rozwojowych zgodnie z zawartymi umowami o dofinansowanie oraz wewnętrzną agendą badawczą.
Zamiast podsumowania
HiProMine to utworzona na bazie startupu spółka działająca na niszowym, ale dynamicznie rozwijającym się rynku alternatywnego białka produkowanego z owadów. Jej lider i główny akcjonariusz, Krzysztof Domarecki, to znany i doświadczony inwestor, który świadomie zarządza rozwojem przedsiębiorstwa. Rosnący rynek generuje duże zapotrzebowanie na produkty pochodzenia owadziego i ciągle rośnie, co z jednej strony jest szansą Spółki, z drugiej - istnieje wysokie ryzyko, a w zasadzie pewność pojawienia się w branży nowych, mocnych graczy.
Spółka znajduje się w końcowej fazie uruchamiania nowego zakładu produkcyjnego w Karkoszowie, co ma pozwolić na rozpoczęcie masowej produkcji. Zwiększenie mocy produkcyjnych do 25 tys. ton rocznie powinno zaowocować w niedalekiej przyszłości istotnym wzrostem przychodów. Obecnie HiProMine sprzedaje swoje produkty przede wszystkim na rynkach zagranicznych, kilkudziesięciu średnim i małym producentom karm oraz pasz dla zwierząt. Jako że konkurencyjne firmy europejskie, będące na podobnym poziomie co Spółka, intensywnie rozbudowują moce produkcyjne, a w nadchodzących latach na rynku pojawi się ogromna podaż, na wciąż niewielkiego producenta, jakim jest HiProMine, pojawi się presja. Trwa wyścig z czasem.
HiProMine wierzy w swoje przewagi konkurencyjne (m.in. innowacyjna technologia, CBR, liczne patenty), ale zostaną one zweryfikowane dopiero przy masowej produkcji, tak samo jak zdolność do pozyskiwania nowych klientów oraz realizacja produkcji i sprzedaży. Nie sposób przewidzieć marży przy produkcji na pełną skalę, a także problemów technologicznych związanych ze znacznym zwiększeniem produkcji. Kolejnym istotnym ryzykiem jest to, że biznes owadzi pochłania bardzo dużo kapitału. Potwierdzenie tego odbija się w nie do końca jasnych deklaracjach kolejnych potrzeb inwestycyjnych - Spółka zapowiedziała emisję akcji, co może oznaczać, że finansowanie nowego zakładu nie jest do końca zabezpieczone, wbrew wcześniejszym zapowiedziom. A to właśnie jego finalne uruchomienie i rozpoczęcie masowej produkcji pozwoli określić, jak głęboka jest fosa Spółki i w którą stronę HiProMine zmierza.
źródła: sprawozdania, prospekt emisyjny i strona WWW Spółki; teraz-srodowisko.pl wiadomoscihandlowe.pl, agroprofil.pl, money.pl, mambiznes.pl, forbes.com, portalspozywczy.pl, valueatrisk.substack.com, databridgemarketresearch.com, parkiet.com