Zarząd PKP (PKPCARGO) wsłuchując się w głosy podnoszone przez przedstawicieli związków zawodowych obecnych na posiedzeniu Podkomisji stałej ds. transportu kolejowego w dniu 5 czerwca 2024 roku, a także po przeanalizowaniu treści pytań poszczególnych członków Podkomisji, jakie padały w czasie tego posiedzenia, po dokonaniu dodatkowych wewnętrznych analiz i symulacji finansowych, w dniu 11 czerwca 2024 roku podjął jednogłośnie – a więc także razem z Członkiem Zarządu Przedstawicielem Pracowników głosującym za – uchwałę w sprawie wprowadzenia zmian w zasadach nieświadczenia pracy w PKP CARGO S.A. Wprowadzone ze skutkiem natychmiastowym modyfikacje są między innymi efektem posiedzenia Podkomisji, które miało miejsce w dniu 5 czerwca 2024 roku.
Wypracowanie oraz wdrożenie zmian w zasadach nieświadczenia pracy w PKP CARGO S.A. jest efektem faktycznej współpracy Pracodawcy ze Związkami Zawodowymi działającymi w naszej spółce oraz osobistego zaangażowania Parlamentarzystów Podkomisji stałej ds. transportu kolejowego w rozwiązanie niezwykle trudnej sytuacji, w jakiej znalazła się Spółka PKP CARGO S.A., za które to zaangażowanie serdecznie dziękujemy. Jest to także dowód prowadzenia rzeczywistego, choć z oczywistych względów trudnego, dialogu społecznego w Spółce oraz zrozumienia stron tego dialogu dla obecnej sytuacji Spółki – co jednoznacznie wybrzmiało też na posiedzeniu w dniu 5 czerwca 2024 roku. Niestety należy jednocześnie zastrzec, że z uwagi na obecną niezwykle trudną sytuację PKP CARGO S.A. praktycznie we wszystkich obszarach działalności, nie można wykluczyć, że mimo wprowadzenia nieświadczenia pracy na wskazanych zasadach, w drugiej połowie 2024 roku może zaistnieć potrzeba zastosowania środków dalej idących. Jednocześnie Zarząd PKP CARGO S.A. pragnie raz jeszcze zapewnić, że wszelkie podejmowane obecnie działania mają na celu faktyczne uzdrowienie sytuacji naszej Spółki oraz przede wszystkim długoterminowe utrzymanie jak największej liczby potrzebnych miejsc pracy. Wszystkie one podejmowane będą zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powszechnego i zakładowego oraz w ramach rzeczywistego dialogu społecznego prowadzonego obecnie w PKP CARGO S.A. Pragnę wyrazić nadzieję, że także te organizacje związkowe w PKP CARGO S.A., które nie podjęły w istocie do tej pory rzeczywistego dialogu społecznego z Pracodawcą – działając w najlepiej pojętym interesie naszych pracowników, zrewidują swoje oderwane od rzeczywistości stanowiska i włączą się w naprawę PKP CARGO S.A., którą obecnie zapoczątkowaliśmy. Naszym celem jest #MakeCargoGreatAgain, a w rzeczywistej współpracy z partnerami społecznymi będziemy w stanie w dużo lepszy sposób zmierzyć się z czekającymi nas wspólnie bardzo trudnymi wyzwaniami. Wprowadzenie większości postulatów pracowniczych potwierdza nasze otwarte stanowisko
dr Marcin Wojewódkap.o. Prezes Zarządu PKP CARGO S.A
Zmiany w zakresie zasad nieświadczenia pracy obejmują następujące zmodyfikowane w stosunku do pierwotnej treści Uchwały elementy:
- Zagwarantowanie minimum socjalnego. Zagwarantowano, że kwota, jaką otrzyma pracownik przebywający na nieświadczeniu pracy (świadczenie socjalne), będzie wynosiła nie mniej niż minimalne wynagrodzenie za pracę – jest to w istocie efekt bezpośrednich uzgodnień między Pracodawcą a Związkami Zawodowymi działającymi w PKP CARGO S.A., jakich dokonano w czasie posiedzenia Podkomisji ds. transportu kolejowego w Sejmie w dniu 5 czerwca 2024 roku.
- Możliwość uprzedniego skorzystania z urlopu wypoczynkowego. Wprowadzono możliwość skorzystania przez pracownika skierowanego na nieświadczenie pracy z przysługującego mu urlopu wypoczynkowego przed rozpoczęciem okresu nieświadczenia pracy, na wniosek pracownika i za zgodą Pracodawcy – jest to efekt prowadzonego z organizacjami związkowymi działającymi w PKP CARGO S.A. rzeczywistego i konstruktywnego dialogu społecznego.
- 3 miesięczna rotacyjność nieświadczenia pracy. Wprowadzono możliwość rotacyjnego nieświadczenia pracy pod warunkiem, że minimalny okres nieświadczenia pracy przez danego Pracownika będzie wynosił 3 miesiące, a nieświadczenie rotacyjne kilku Pracowników zostanie zaplanowane z góry na okres 12 miesięcy – jest to spełnienie przez Pracodawcę postulatu wprowadzenia rotacyjności nieświadczenia pracy podnoszonego przez prawie wszystkie organizacje związkowe działające w PKP CARGO S.A. a także niektórych posłów w czasie trwania posiedzenia.
- Skierowanie na nieświadczenie pracy na wniosek Pracownika. Zagwarantowano możliwość kierowania przez Pracodawcę na nieświadczenie pracy także tych Pracowników, którzy wystąpią do Pracodawcy ze stosownym wnioskiem, a skierowanie na takie nieświadczenie pracy nie będzie powodowało dezorganizacji pracy u Pracodawcy.
Powyższe zmiany będą miały zastosowanie do wszystkich pracowników PKP CARGO S.A. kierowanych na nieświadczenie pracy od czerwca 2024 roku. Należy jednocześnie podkreślić, że utrzymano bez zmian okres stosowania instytucji nieświadczenia pracy kryteria typowania do kierowania na nieświadczenie pracy, a także maksymalną liczbę do 30% Pracowników (do 4150 osób), jaka może zostać skierowana na nieświadczenie pracy.
W związku z działaniami naprawczymi Zarząd w dniu 15.maja 2024 roku wypowiedział Umowę dotyczącą Gwarancji Pracowniczych i Socjalnych dla pracowników zatrudnionych przez Zakłady PKP Cargo S.A. oraz dla pracowników zatrudnionych przez Spółki Grupy PKP Cargo („Pakt Gwarancji Pracowniczych”), zawartą w dniu 2 września 2013 r. w Warszawie pomiędzy Spółką oraz PKP S.A. z siedzibą w Warszawie a Organizacjami Związkowymi. Powyższa umowa ulegnie rozwiązaniu 17 sierpnia br.
W dniu 27 maja 2024 roku Zarząd PKP CARGO S.A. podjął uchwałę w sprawie wdrożenia od dnia 1 czerwca 2024 roku w Spółce tzw. nieświadczenia pracy. Celem powyższego jest realizacja programu naprawczego, który ma uratować i odbudować pozycję Spółki. Rozwiązanie w postaci tzw., nieświadczenia pracy było już wcześniej stosowane w PKP CARGO S.A. w latach 2008-2015, a jego główną zaletą jest utrzymanie istnienia miejsc pracy Pracowników, przy jednoczesnym uzyskaniu istotnych oszczędności wpływających pozytywnie na możliwość dalszego prowadzenia działalności przez Spółkę.
Wprowadzenie nieświadczenia pracy zostało przyjęte po przeprowadzeniu dialogu ze stroną społeczną – wszystkie 12 związków zawodowych, będących sygnatariuszami ZUZP (Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy), zostało zaproszonych do złożenia swoich propozycji w tym obszarze. Większość przekazanych propozycji, które Zarząd otrzymał od strony społecznej w ramach kwestii wdrożenia nieświadczenia pracy, zostało uwzględnionych w uchwale podjętej przez Zarząd.
W dniu 11 czerwca 2024 r. Zarząd PKP CARGO S.A. podjął uchwałę o jednostronnym rozwiązaniu za 24 miesięcznym okresem wypowiedzenia Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zatrudnionych przez Zakłady PKP CARGO Spółka Akcyjna (ZUZP) oraz o jednostronnym rozwiązaniu za 24 miesięcznym okresem wypowiedzenia Porozumienia w sprawie wzajemnych zobowiązań stron Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zatrudnionych przez Zakłady PKP CARGO S.A. zawartego w dniu 14 lutego 2005 r. (Porozumienie Walentynkowe).
Zarząd Spółki prowadzi działania w celu zapewnienia stabilności finansowej i dalszego rozwoju Spółki, a także prowadzi stały dialog ze stroną społeczną – w szczególności w zakresie ograniczenia kosztów i poprawy efektywności procesów. Równolegle z obszarem kosztów pracowniczych podejmowane są również inne działania mające na celu wygenerowanie oszczędności. W pierwszej połowie maja 2024 roku rozwiązano lub wypowiedziano umowy sponsoringowe, jak też poczyniono oszczędności w zakresie usług zewnętrznej pomocy prawnej. Kolejne działania są w toku przygotowań.
Udział Grupy PKP CARGO – narodowego lidera towarowych przewozów kolejowych w roku 2012 według masy przewiezionych ładunków wynosił 50,4%, a według pracy przewozowej 60,2%, podczas gdy w roku 2023 spadł do poziomu 33,1% wg masy i 33,9% wg pracy przewozowej. W celu wyjścia z obecnej trudnej sytuacji muszą zostać podjęte konkretne działania wieloobszarowe, które w perspektywie pozwolą wrócić na dobry biznesowy tor potentata narodowego i międzynarodowego na rynku kolejowych przewozów towarowych, jakim jest Grupa PKP CARGO.
