Grupa FMF (FAMUR) osiągnęła w 2020 roku 1 139 mln zł przychodów, notując spadek o 47 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Wypracowany zysk netto wyniósł ok. 190 mln zł. Wyniki finansowe odzwierciedlają negatywny trend, obserwowany w całym sektorze, który znajduje się pod presją trudnej sytuacji ekonomicznej w polskim górnictwie węgla energetycznego, kryzysu wywołanego przez COVID-19 oraz globalnego spowolnienia inwestycji i produkcji w sektorze górniczym.
Przychody z rynku krajowego w roku 2020 wyniosły 758 mln zł, stanowiąc 67 proc. przychodów ogółem (1 139 mln). Jednocześnie sprzedaż pochodząca z eksportu wyniosła 33 proc., osiągając poziom 381 mln zł. Największy udział w sprzedaży zagranicznej pochodzi niezmiennie z rynku rosyjskiego i krajów WNP, które wygenerowały w 2020 roku 23 proc. udziału w przychodach, stanowiących 260 mln zł. Natomiast kraje Azji, Ameryki i Afryki odpowiadają łącznie za ok. 7 proc. przychodów.
Na skonsolidowane wyniki Grupy FAMUR za 2020 rok wpływ miały zdarzenia w wymiarze krajowym oraz globalnym - w tym kryzys wywołany pandemią COVID-19, polityka dekarbonizacji oraz równolegle utrzymujące się niskie ceny węgla na rynkach światowych, które spowodowały spowolnienie inwestycji i produkcji w sektorze górnictwa w kraju, jak i za granicą. Spadek przychodów wyniósł 47 proc. względem roku 2019. Największa redukcja została zanotowana w kategorii dostaw maszyn i urządzeń, tj. 54 proc. rok do roku, podczas gdy przychody powtarzalne (z aftermarketu i dzierżaw) spadły o 28 proc.
- Ubiegły rok to okres, w którym Grupa FAMUR musiała zmierzyć się jednocześnie z kryzysem wywołanym przez COVID-19, trudną sytuacją ekonomiczną w polskim górnictwie węgla energetycznego oraz spowolnieniem inwestycji i produkcji w sektorze górnictwa w kraju i za granicą. Niskie poziomy cen węgla na globalnych rynkach w połączeniu z pandemią przyczyniły się do istotnego ograniczenia zamówień zarówno na rynku pierwotnym, jak i w obszarze usług serwisowych. Dodatkowo ze względu na pandemię, przedsiębiorstwa wydobywcze w Polsce powoływały się na stan siły wyższej, informując o czasowym wstrzymaniu części realizowanych dostaw zamówionych już maszyn i urządzeń, co również negatywnie wpłynęło na osiągnięte wyniki. Natomiast ograniczenia oraz restrykcje w krajach, w których funkcjonują spółki zależne Grupy FAMUR, spowodowały czasowe zawieszenie ich działalności operacyjnej oraz znacząco utrudniły pozyskiwanie nowych kontraktów i zleceń na usługi aftermarket. W tej bezprecedensowej sytuacji, w pierwszej kolejności konieczne było wdrożenie szeregu istotnych działań, mających na celu w jak największym stopniu zmitygować ryzyka wynikające z wpływu pandemii COVID-19 oraz zapewnić ciągłość funkcjonowania organizacji, jednocześnie zachowując najwyższe standardy bezpieczeństwa pracowników, klientów i kontrahentów. Ponadto widoczny strukturalny spadek zamówień, szczególnie w obszarze przenośników zgrzebłowych i taśmowych oraz kolejek i tras, wymagał od nas niezwłocznego dostosowania zasobów operacyjnych oraz struktury kosztów do bieżących i oczekiwanych potrzeb rynkowych. W konsekwencji skutkowało to koniecznością wygaszenia działalności dwóch zakładów operacyjnych oraz redukcją prawie 500. etatów w całej Grupie – mówi Mirosław Bendzera, prezes zarządu FAMUR S.A.
Osiągnięta w 2020 roku rentowność potwierdza, że podejmowane działania Grupy, realizowane są w sposób zrównoważony, mający na względzie szybką adaptację do zmieniającego się otoczenia gospodarczego. Grupa FAMUR stale dąży do zachowania optymalnej struktury operacyjnej i utrzymywania ścisłej kontroli nad kosztami poprzez poprawę efektywności w działaniu i wzrost produktywności (program Lean Management). To podejście pozwoliło na utrzymanie satysfakcjonującego poziomu rentowności oraz płynności Grupy. Z wyłączeniem istotnych, nietypowych zdarzeń, rentowność netto w okresie 12 miesięcy 2020 roku ukształtowała się na poziomie 15 proc. przychodów względem 14 proc. skorygowanej rentowności netto w okresie porównywalnym.
- Działania podjęte przez Grupę w roku 2020 pokazują, że FAMUR dzięki dotychczasowej aktywności, szczególnie na rynkach zagranicznych, jak i konsekwentnej pracy nad optymalizacją modelu operacyjnego, potrafi skutecznie dostosowywać swoje działania do dynamicznych zmian otoczenia w tym bardzo trudnym okresie. Mimo ograniczeń z sukcesem dostarczyliśmy kompleks MIKRUS na rynek chiński. Montaż, uruchomienie oraz testy w warunkach górniczych odbywały się w sposób zdalny, co było możliwe dzięki olbrzymiemu zaangażowaniu pracowników naszych i klienta oraz zastosowaniu najnowszych rozwiązań z zakresu automatyzacji i IT. Kompleks ten prezentowany był przez China Energy jako jeden z najbardziej innowacyjnych projektów zainstalowanych w ostatnim czasie w Państwie Środka, a uzyskane wyniki eksploatacyjne na pierwszej ścianie, spełniły oczekiwania naszego klienta. Sytuacja sektora nadal pozostaje pod silną presją trudnego otocznia rynkowego co przekłada się na bardzo ostrożne podejście do nowych inwestycji, jednak ostatni kwartał 2020 roku przyniósł lekkie odbicie pod względem pozyskanych zamówień głównie na rynku rosyjskim – dodaje Mirosław Bendzera.
Wyzwania roku 2021
W kolejnych kwartałach można spodziewać się rosnącej presji na rentowność, w konsekwencji utrzymującej się nadal trudnej sytuacji w globalnym otoczeniu gospodarczym, a w szczególności w polskim górnictwie węgla energetycznego, które w najbliższych latach podlegać będzie istotnym zmianom transformacyjnym. Grupa FAMUR zamierza na bieżąco optymalizować i dostosowywać model działania do zmieniającego się popytu oraz charakteru funkcjonowania poszczególnych rynków, na których jest obecna oraz opierać swój dalszy rozwój poprzez projekty dywersyfikacyjne.
Aktywność w 2021 roku związana z „core businessem”, poza dalszą ścisłą kontrolą kosztów, będzie skupiona na priorytetowych i perspektywicznych dla Grupy rynkach, głównie w Rosji i krajach azjatyckich, a także bieżącym monitoringu zmian zachodzących na rynku krajowym. Grupa zidentyfikowała również kierunki dywersyfikacji poza obszarem górnictwa. Są to m.in. segment odnawialnych źródeł energii, infrastruktury, logistyki czy kolejnictwa, a także inne inicjatywy zorientowane na dostosowywanie profilu swojej działalności zgodnie z polityką Nowego Zielonego Ładu. W dalszym ciągu analizowane jest również wejście Grupy w segment maszyn dla górnictwa skał twardych, o ile ewentualna akwizycja w tym sektorze nie będzie nieść za sobą nieakceptowalnego poziomu ryzyka.
