Tematem tego artykułu są kluczowe informacje o prawnej ochronie marki. Bez wątpienia powinny zainteresować każdego przedsiębiorcą. Jest to zagadnienie niezwykle ciekawe, bowiem znaki towarowe można podzielić na podstawie różnorodnych kryteriów. Niektóre wprawią Cię w prawdziwe osłupienie.
Czym jest znak towarowy?
Na samym początku należałoby odpowiedzieć na podstawowe pytanie o to - czym właściwie jest znak towarowy? Najprościej mówiąc:
„Znakiem towarowym jest każde oznaczenie, które pozwala odróżnić towar lub usługę jednego przedsiębiorcy od podobnego towaru lub usługi innego przedsiębiorcy.”
Można zatem powiedzieć, że znaki towarowe:
-
Służą do oznaczania źródła pochodzenia danego towaru bądź usługi
-
Mają komercyjne zastosowanie
-
Nadają się do odróżniania towarów bądź usług
Jak widać, jest to bardzo szerokie pojęcie. Aktualnie każdy z elementów, który pozwala Ci się odróżnić ze swoim towarem lub usługą na rynku, da się zastrzec w formie znaku towarowego. Dlatego też jak się domyślasz można wyróżnić wiele kategorii znaków towarowych, a nazwa czy logo firmy to tylko podstawowe z nich. Przechodząc do meritum, w dalszej części postaram się uszeregować znaki towarowe w oparciu o ich naturę.
Zobacz również:
Niekonwencjonalne i konwencjonalne znaki towarowe
Domyślam się, że powyższe pojęcia nie są dla Ciebie takie oczywiste. Od strony praktycznej, interesować Cię będą głównie konwencjonalne (klasyczne) znaki towarowe. Są to znaki słowne, słowno-graficzne oraz graficzne. Te trzy kategorie stanowią ponad 99% wszystkich zgłoszeń. Pozostałe 1% to znaki nietradycyjne (niekonwencjonalne), a co za tym idzie – znaki niebanalne.
Pewnie większość z Was nie przypuszczałaby, że zapach smak czy też dźwięk może pełnić rolę znaku towarowego. Z pewnością takie rozwiązania są bliższe prawu patentowemu.
Warto tu wspomnieć o tym, że ochrona znaku towarowego trwa 10 lat z możliwością przedłużenia na kolejne tego typu okresy ochronne, a więc teoretycznie w nieskończoność. Natomiast patent na wynalazek może obowiązywać maksymalnie do 20 lat. Wobec tego skoro ochrona zapachowego znaku towarowego może trwać wiecznie, to po co decydować się na jego ochronę patentem?
Zaskoczony? Oznacza to, że znakiem towarowym może być niemalże wszystko. Poniżej zostaną przedstawione znane mi rodzaje znaków towarowych. Zostały one urozmaicone bardzo ciekawymi przykładami, zatem zaraz wszystko stanie się dla Ciebie jasne.
Konwencjonalne znaki towarowe:
1. Słowne znaki towarowe
Stanowią najpopularniejszą formę zastrzeganych znaków towarowych. Zabezpieczają wyłącznie słowo, w oderwaniu od szaty graficznej. Bez znaczenia jest to, czy znak jest napisany małymi czy dużymi literami ponieważ w tym przypadku nacisk kładzie się na część fonetyczną. Poza nazwą firmy, produktu czy też usługi przedsiębiorcy często chronią w tej formie nawet domenę internetową.
Przykłady:
2. Słowno-graficzne znaki towarowe.
Druga pod względem popularności forma zastrzegania znaków towarowych, która łączy w sobie zarówno słowo, jak i grafikę. Mowa tu po prostu o logo, czyli słowo ubrane w fantazyjną szatę graficzną. W odróżnieniu od znaków słownych, te co do zasady chronią wygląd.
Przykłady:
3. Graficzne znaki towarowe
Czyli sygnety, będące częścią firmowego logo. Idealnym przykładem takiego znaku jest grafika przedstawiająca nadgryzione jabłko. Mowa tu oczywiście o firmie Apple, która aktualnie stanowi najdroższą markę świata.
Przykłady:
Niekonwencjonalne znaki towarowe:
4. Przestrzenne znaki towarowe
W tej formie chroniony jest wygląd produktu. Nie uda się jednak zabezpieczyć tak wszystkich rozwiązań. Wygląd danego produktu musi być charakterystyczny i znacznie odbiegać od standardów.
Przykłady:
5. Wystrój sklepu jako znak towarowy
To zaskakujące, ale jak się okazuje wystrój sklepu również można chronić w formie znaku towarowego.
Przykłady:
6. Słowno-graficzno-przestrzenne znaki towarowe
Chronić daje się również i takie kombinacje. Najczęściej mowa tu o opakowaniach produktów wraz z ich etykietami.
Przykłady:
7. Wizerunek budynku jako znak towarowy
Wiele znanych budynków zarówno w Polsce jak i na świecie zostało zarejestrowane jako znaki towarowe. Ciekawostką jest fakt, że Pałac Kultury w Warszawie stanowi największy znak towarowy w naszym kraju.
Przykłady:
8. Kolor jako znak towarowy
Kwestia kolorów jako znaków towarowych jest bardzo interesująca. Jak się domyślasz nielicznym udało się zarejestrować w tej odmianie swój znak. Takie oznaczenie bowiem może uzyskać ochronę tylko w wyjątkowych okolicznościach, takich jak ogromna popularność. Wówczas ludzie zaczynają kojarzyć daną markę po samym kolorze.
Przykłady:
9. Zestawienie kolorystyczne jako znak towarowy
Podobnie jak w przypadku pojedynczych kolorów, ich zestawienie nie jest zbyt często rejestrowane. Oznaczenie takie musiałoby dużą rozpoznawalność, by uzyskać ochronę. Niemniej jednak, nielicznym to się udało.
Przykłady:
10. Pozycyjne znaki towarowe
Dość skomplikowany ze swej natury rodzaj znaków towarowych. Przedstawiają one miejsce na produkcie, gdzie pojawia się dane oznaczenie. Funkcję znaku towarowego spełnia wskazanie na rysunku jego położenia względem towaru. Sam w sobie jednak często nie posiada zdolności odróżniającej.
Przykłady:
11. Ruchome znaki towarowe
Inaczej mówiąc chodzi tu o animację bez dźwięku. Dzięki postępie w technologii łatwo można takie znaki przedstawić w rejestrze. Do zgłoszenia wystarczy dołączyć plik mp4.
Przykłady:
12. Gest dłonią jako znak towarowy
Bardzo trudno je zarejestrować. Zwykły gest dłonią nie nada się do oznaczania towarów bądź usług, chyba że w wyjątkowych okolicznościach zyska ogromną popularność i będzie dało się go przypisać do danej marki. Przykładowo ruch stykających się palców może kojarzyć z batonikiem TWIX.
Przykłady:
13. Hologramy jako znaki towarowe
Podobnie jak w przypadku ruchomych znaków towarowych do zgłoszenia wystarczy dołączyć plik mp4. Nie ma większych przeszkód aby uzyskać na nie ochronę, o ile zostaną precyzyjnie i jednoznacznie przedstawione w rejestrze.
Przykłady:
14. Multimedialne znaki towarowe
Stanowią połączenie ruchu, grafiki oraz dźwięku. W takiej formie da się chronić nagrania wideo, jednak nie mogą być one zbyt długie ani rozbudowane.
Przykłady:
15. Deseń, faktura i pattern jako znak towarowy
Przeznaczone zwykle do oznaczania towarów takich jak tkaniny oraz odzież. Składają się one z ciągu powtarzających się grafik.
Przykłady:
16. Dźwięk jako znak towarowy
Również nie ma tu większych przeszkód aby uzyskać ochronę. W tej formie chroniony jest ryk tarzana czy charakterystyczny dźwięk NOKIA
17. Dotyk jako znak towarowy
Przykłady:
18. Zapach oraz smak jako znaki towarowe
Najbardziej problematyczne oznaczenia. Ich problem nie polega na tym, że nie mogą być znakami towarowymi. Nie da się ich bowiem przedstawić w rejestrze w sposób jasny i precyzyjny. Zapachy rejestruje się np. w USA.
Natomiast jeżeli chodzi o smak, to na tę chwilę nie zastrzeżono żadnego znaku. Takie próby oczywiście były podejmowane, jednak bezskutecznie.
