Realizowany przez PKN (PKNORLEN) i konsorcjum 17 partnerów międzynarodowy projekt HySPARK jako pierwszy w Polsce pozyskał finasowanie z unijnego programu Clean Hydrogen Partnership. Środki w wysokości blisko 9 mln EUR zostaną przeznaczone między innymi na wyprodukowanie pojazdów wodorowych oraz ich przetestowanie na potrzeby lotniska Chopina i warszawskiej komunikacji miejskiej.
Wyprodukowane w ramach HySPARK innowacyjne pojazdy wodorowe zasilane będą paliwem dostarczanym z HUBu ORLEN we Włocławku. Stacja przy lotnisku Chopina powstanie w 2026 roku, dzięki dofinansowaniu z europejskiego programu CEF Transport AFIF Clean Cities faza II. Autobusy napędzane wodorem dostarczy firma ARTHUR BUS, ciągniki wodorowe firma Quantron, z kolei wózki obsługi naziemnej stołecznego lotniska Chopina, włoska firma ATENA. Użytkownikami pojazdów będą Miejskie Zakłady Autobusowe w Warszawie, ORLEN oraz LS Airport Services.
– Wodór to bezpieczne, alternatywne źródło energii i jeden z filarów transformacji, który bez wątpienia odegra istotną rolę w transporcie. Już teraz kilka samorządów w Polsce korzysta z autobusów napędzanych wodorem z ORLENU, w Poznaniu działa także nasza pierwsza ogólnodostępna stacja wodorowa dla samochodów osobowych. Kolejnym etapem będą testy pojazdów do obsługi naziemnej na lotnisku Chopina i autobusów komunikacji miejskiej w Warszawie. Rozwój i upowszechnienie paliw wodorowych wiąże się z dużymi inwestycjami, dlatego cieszę się, że to właśnie nasze konsorcjum pozyskało unijne środki na ten cel – mówi Grzegorz Jóźwiak, Dyrektor Biura Technologii Wodorowych i Paliw Syntetycznych.
HySPARK (Hydrogen Solutions for euroPean Airports & Regional Kinetics) zakłada szeroką współpracę 17 partnerów z 5 krajów: Polski, Niemiec, Włoch, Irlandii i Wielkiej Brytanii, którzy przez najbliższe lata będą tworzyć rynek dystrybucji wodoru w obszarze Polski Centralnej. Projekt, w zakresie biznesowym koordynowany będzie przez ORLEN, a w zakresie administracyjnym i badawczo-rozwojowym przez Instytut Energetyki – Państwowy Instytut Badawczy (IEN-PIB).
– HySPARK jest unikatowym przedsięwzięciem, które łączy kluczowe kompetencje niezbędne do realizacji wybranych celów Polskiej Strategii Wodorowej. Działania konsorcjum, w tym szerokie zaangażowanie podmiotów zrzeszonych w Mazowieckiej Dolinie Wodorowej, realnie przyczynią się do dekarbonizacji transportu a rezultaty projektu będą modelowym rozwiązaniem przewidzianym do replikacji w innych aglomeracjach miejskich. Wykorzystanie efektów realizacji projektu na rzecz budowy ekosystemów wodorowych wokół innych europejskich lotnisk zostało zaplanowane już na etapie tworzenia wniosku o dofinansowanie – dodaje prof. Jakub Kupecki, Dyrektor Instytutu Energetyki – Państwowego Instytutu Badawczego.
Działalność badawczo-rozwojowa w ramach projektu zostanie zapewniona przez IEN-PIB, Politechnikę Warszawską, RINA, oraz Bureau Veritas Polska. Za działalność związaną z rozpowszechnianiem informacji o projekcie będą odpowiedzialne m.in. Miasto Stołeczne Warszawa, Agencja Rozwoju Przemysłu, Fundacja w klimacie oraz dwa międzynarodowe lotniska SEA Milan Airports oraz Aer Arann Islands. Projekt wspierają również TOYOTA Central Europe, Polska Grupa Lotnicza, ANWIL, Transportowy Dozór Techniczny, Port Lotniczy Gdańsk i Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności.
HySPARK powstał w ramach działalności Klastra Mazowieckiej Doliny Wodorowej, która zrzesza już 48 partnerów, reprezentujących instytuty badawcze, uczelnie wyższe oraz przedsiębiorstwa publiczne i prywatne. Celem Mazowieckiej Doliny Wodorowej jest stworzenie na Mazowszu regionalnego ekosystemu wodorowego, który będzie łączył producentów wodoru z dostawcami technologii i końcowymi użytkownikami różnych sektorów, m.in. transportu (wykorzystanie wodoru jako paliwa w pojazdach) oraz przemysłu (wykorzystanie wodoru np. do produkcji nawozów sztucznych).
Do 2030 roku Grupa ORLEN planuje budowę sieci ponad 100 stacji tankowania wodoru dla transportu indywidualnego, publicznego i cargo, drogowego oraz kolejowego w Polsce, Czechach i na Słowacji. Wodór będzie dostarczany do nich dzięki wybudowaniu europejskiej sieci hubów wodorowych, zasilanych odnawialnymi źródłami energii oraz innowacyjnych instalacji przetwarzających odpady komunalne w zero- i niskoemisyjny wodór. Łączna zakładana moc elektrolizerów w Grupie ORLEN do 2030 roku wyniesie około 1 GW mocy, co w połączeniu z projektami typu waste-to-hydrogen umożliwi produkcję ponad 130 tysięcy ton rocznie odnawialnego wodoru na koniec obecnej dekady.
