Wykonywanie pracy przez pracowników polskich firm czy osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze na terenie innych krajów UE nie jest rzadkością. Przedsiębiorcy i pracownicy muszą jednak pamiętać o tym, aby w takiej sytuacji dopełnić wszystkich formalności prawnych, które pozwolą uniknąć problemów z podwójnym opodatkowaniem czy ubezpieczeniem społecznym. Podstawą jest tutaj zaświadczenie A1, które należy uzyskać od instytucji, w której są opłacane składki na ubezpieczenie społeczne, a następnie także jego rozliczenie. Jak to wszystko wygląda w praktyce?
Co to jest zaświadczenie A1
Zaświadczenie A1 jest dokumentem, który w przypadku osób pracujących tymczasowo za granicą (prowadząc działalność gospodarczą lub w formie pracy najemnej) potwierdza, że podlegają one pod polski system ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Według prawa unijnego każdy pracownik musi być ubezpieczony, dlatego w przypadku braku takiego zaświadczenia może dojść do konieczności opłacenia ubezpieczenia społecznego w kraju, w którym jest wykonywana praca. To z kolei prowadzi nie tylko do konieczności płacenia dwóch składek ubezpieczeniowych, ale często także nałożenia kar finansowych i administracyjnych, a także podwójnego opodatkowania.
Rozliczenie zaświadczenia A1
Samo uzyskanie zaświadczenia A1 w ZUS-ie lub KRUS-ie (w zależności od tego, gdzie odprowadzane są składki) to nie koniec. Należy je bowiem jeszcze rozliczyć, a z tym już bywa różnie, o czym informują eksperci zajmujący się tym na co dzień.
– Zgłaszają się do nas klienci, którzy wystąpili i otrzymali z ZUS zaświadczenie A1, ale go nie rozliczyli – mówi Olga Bielecka, Partner w Biurze Rachunkowym Precyzja zajmującym się rozliczaniem dochodów z zagranicy. – Są zaskoczeni tym, że ZUS ustalił im rezydencję podatkową w kraju, w którym pracowali i teraz, zamiast płacić 5,5 proc. podatku w Polsce, muszą przykładowo zapłacić 37,5 proc. w Holandii, co jest dla nich bardzo niekorzystne – dodaje.
Jak widać, brak rozliczenia zaświadczenia A1 może prowadzić do ustalenia rezydencji podatkowej w innym kraju, a trzeba tutaj zaznaczyć, że pomimo wszystko Polska ma jedne z najniższych podatków w UE.
Jak rozliczyć zaświadczenie A1?
Rozliczenie zaświadczenia A1 wiąże się z koniecznością odprowadzania składek zgodnie z przepisami obowiązującymi w kraju, w którym pracownik jest ubezpieczony. Brak takiego rozliczenia grozi wspomnianymi już wcześniej konsekwencjami, czyli podwójnym opodatkowaniem oraz problemami z wypłaceniem świadczeń społecznych, a także możliwością poniesienia kar finansowych i administracyjnych. W przypadku braku rozliczenia zaświadczenia A1 można mieć również problemy z możliwością podjęcia kolejnej pracy za granicą. Warto mieć też na uwadze, że zaświadczenie A1 ma ograniczony termin ważności – aktualnie jest to 24 miesiące.
Biuro rachunkowe rozliczanie zagraniczne – profesjonalna pomoc
Formalności związane z uzyskaniem zaświadczenia A1 i jego rozliczeniem są dość złożone, dlatego wielu przedsiębiorców decyduje się na wsparcie profesjonalistów specjalizujących się w tego typu usługach (zob. biuro rachunkowe rozliczanie zagraniczne). Błędy we wnioskach mogą bowiem skutkować znaczącym wydłużeniem się okresu wydania zaświadczenia – nawet do 2 miesięcy.
