Z usług księgowych korzysta zdecydowana większość firm. Mogą być to zarówno jednoosobowe działalności gospodarcze, jak i spółki prawa handlowego. Bez profesjonalnej pomocy prowadzenie własnej działalności jest ryzykowne. Wynika to z faktu, że polski system prawny i podatkowy nie należą do najprostszych, więc łatwo o pomyłkę, która będzie drogo kosztować. Jaki jest zakres obowiązków osoby zatrudnionej na stanowisku księgowego i kiedy jego pomoc jest potrzebna?
Z usług księgowych korzysta zdecydowana większość firm. Mogą być to zarówno jednoosobowe działalności gospodarcze, jak i spółki prawa handlowego. Bez profesjonalnej pomocy prowadzenie własnej działalności jest ryzykowne. Wynika to z faktu, że polski system prawny i podatkowy nie należą do najprostszych, więc łatwo o pomyłkę, która będzie drogo kosztować. Jaki jest zakres obowiązków osoby zatrudnionej na stanowisku księgowego i kiedy jego pomoc jest potrzebna?
Jaki jest zakres obowiązków księgowego?
Obowiązki księgowej można rozpatrywać na kilku płaszczyznach, w zależności od tego, czy przedsiębiorca potrzebuje zrealizować swoje obowiązki względem urzędu skarbowego, czy też jest zobligowany do sporządzania sprawozdań finansowych. Księgowy w realizacji swoich obowiązków współpracuje nie tylko z przedsiębiorcą i jego pracownikami, ale także instytucjami zewnętrznymi.
Bieżące obowiązki księgowe
Wśród bieżących obowiązków księgowej wymienia się przede wszystkim prowadzenie ewidencji księgowych. To może być podatkowa księga przychodów i rozchodów, czyli księgowość uproszczona lub ewidencja ryczałtu. Wiele podmiotów jest jednak zobligowanych do prowadzenia księgowości pełnej, czyli ksiąg rachunkowych na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości. To złożone zadanie, które wymaga nie tylko wiedzy teoretycznej, ale również wieloletniej praktyki i doświadczenia. Prowadzenie ksiąg rachunkowych to nie jedyny obowiązek księgowego. Jest on odpowiedzialny także za:
- przygotowywanie przelewów bankowych dla pracowników oraz kontrahentów firmy;
- księgowanie wyciągów bankowych;
- księgowanie i wyliczanie rezerw;
- dokonywanie rozliczeń międzyokresowych kosztów;
- przeprowadzanie analiz finansowych;
- uzgadnianie sald na kontach księgowych oraz z kontrahentami;
- przygotowywanie listy płac;
- wyliczanie podatku odroczonego.
Codzienna praca księgowej jest znacznie bardziej złożona, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka, nie jest to wyłącznie bieżąca weryfikacja i księgowanie faktur. Przy tym są to obowiązki niezwykle odpowiedzialne, których naruszenie skutkuje dotkliwą sankcją.
Obowiązki względem urzędu skarbowego
Działając w imieniu klienta, księgowi są odpowiedzialni za sporządzanie deklaracji podatkowych na gruncie podatku dochodowego CIT i PIT, a także wysyłania plików JPK dla podatników VAT. Prawidłowe wypełnienie i terminowe złożenie deklaracji ma kluczowe znaczenie dla każdego przedsiębiorcy. Za niezłożenie deklaracji podatnik może zostać ukarany wysoką grzywną.
Księgowi rozliczają również deklaracje za zatrudnionych pracowników na potrzeby Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - wyliczają i odprowadzają składki oraz dokonują rejestracji osoby zatrudnionej z odpowiednim kodem.
Sporządzanie sprawozdań finansowych
Obowiązek sporządzenia sprawozdania spoczywa na wszystkich podatnikach, którzy muszą prowadzić księgi rachunkowe. Choć składa je kierownik jednostki, to stanowisko księgowej oraz jej praca nad dokumentem ma kluczowe znaczenie. Należy pamiętać, że sprawozdanie finansowe to jeden z najważniejszych dokumentów w każdym przedsiębiorstwie. Zawiera ono uporządkowane informacje w zakresie sytuacji finansowej oraz wyników finansowych przedsiębiorstwa za dany rok obrotowy.
Jak wygląda odpowiedzialność księgowego?
Zawód księgowego to praca obarczona poważną odpowiedzialnością. Odpowiedzialność księgowego można rozpatrywać na płaszczyźnie cywilnoprawnej i karnej, a w przypadku osób zatrudnionych na etacie również pracowniczej. Regulacje dotyczące odpowiedzialności księgowego można znaleźć m.in. w ordynacji podatkowej, ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wielu innych aktach prawnych.
Biuro rachunkowe ponosi odpowiedzialność względem osób trzecich, które poniosły szkodę w związku z realizacją przez nie obowiązków księgowych. Typowym przykładem jest opóźnienie w zapłacie podatku dochodowego albo nieterminowe opłacenie składki ZUS.
Odpowiedzialność karna powstaje, jeżeli księgowy dopuszcza się działania sprzecznego z prawem na gruncie prowadzenia księgowości firmowej. Dobrym przykładem będzie fałszowanie dokumentacji, wyłudzenie kredytu lub zniszczenie dowodów księgowych.
Z kolei odpowiedzialność etatowego księgowego została uregulowana w kodeksie pracy i obejmuje przede wszystkim zachowania sprzeczne z zakresem obowiązków. Odpowiedzialność pracownicza księgowego powstaje względem zatrudniającej go firmy.
Ile zarabia księgowa?
Dane z połowy 2023 roku pokazują, że średnie zarobki księgowej kształtowały się w tym okresie na poziomie około 4.300 zł netto. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że jest to wyłącznie mediana, natomiast rzeczywista kwota wynagrodzenia zależy od:
- zakresu obowiązków;
- specyfiki branży i stopnia trudności obsługi księgowej
- podmiotu zatrudniającego;
- doświadczenia biura rachunkowego, posiadanych certyfikatów.
Należy też zaznaczyć, że w przedsiębiorstwach zatrudniających etatowych pracowników zwykle przewidziana jest droga awansu dla specjalistów. Samodzielny księgowy może zostać np. głównym księgowym.
Zawód księgowego. Co trzeba o nim wiedzieć?
Począwszy od 2014 roku zawód księgowego jest zderegulowany. Oznacza to, że w biurze rachunkowym może wykonywać je praktycznie każda osoba pod warunkiem, że:
- ma pełną zdolność do czynności prawnych;
- nie została skazana prawomocnym wyrokiem sądu karnego za przestępstwa z określonego katalogu czynów zabronionych wymienionych w kodeksie karnym, kodeksie karnym skarbowym oraz ustawie o rachunkowości;
- ma zawartą umowę o obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z zakładem ubezpieczeń.
Czy to znaczy, że w ramach księgowości firmowej warto decydować się na jak najtańszego kontrahenta? Z pewnością nie! Doświadczeni specjaliści, którzy posiadają wykształcenie kierunkowe, a także ukończyli studia podyplomowe z zakresu księgowości, gwarantują przedsiębiorcy bezpieczeństwo. Znajomość prawa podatkowego, ustawy o rachunkowości, a także bieżących interpretacji organów podatkowych pozwala świadczyć doradztwo księgowo-rachunkowe na najwyższym poziomie.
Gdzie szukać usług księgowych?
Ofert pracy dla biur księgowych nie brakuje w większości dużych miast w Polsce. Wystarczy wpisać w wyszukiwarce internetowej, chociażby hasło “biuro księgowe Poznań”. Jeśli firmie zależy na optymalizacji wydatków i dostęp do specjalistów niezależnie od lokalizacji, może zdecydować się na usługę świadczoną online.
Biuro księgowe MAZA oferuje kompleksową obsługę księgową i rachunkową dla małych i dużych przedsiębiorców z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi OCR, cloud computing oraz RPA. Wykwalifikowani specjaliści zadbają, aby firma działała bezpiecznie.
