Przyglądając się takim spółkom jak Sonel, zawsze czuję dumę z tego, że polskie przedsiębiorstwa są w stanie tworzyć mocno zaawansowane produkty, a do tego konkurować na innych rynkach z zachodnimi firmami. Nawet jeżeli dotyczy to tak niszowej branży jak produkcja urządzeń pomiarowych. Sonel to firma budowana od lat dziewięćdziesiątych, w której akcjonariacie wciąż można znaleźć kilku założycieli. Spółka nigdy nie zdobyła dużej popularności na polskim parkiecie (być może ze względu na pozostawiającą wiele do życzenia płynność), ale na pewno zasługuje na to, żeby szerzej spojrzeć na jej działalność.
Mierniki, usługi, liczniki
Sonel to polskie przedsiębiorstwo z siedzibą w Świdnicy, którego przedmiotem działalności jest produkcja i sprzedaż różnego rodzaju przyrządów pomiarowych dla podmiotów z branży elektroenergetyki oraz telekomunikacji. Firma posiada w swojej ofercie różnego rodzaju mierniki parametrów instalacji elektrycznych, urządzenia podręczne (multimetry, wskaźniki, testery), kamery termowizyjne, lokalizatory kabli oraz akcesoria takie jak przewody, cęgi czy adaptery. Oprócz tego, świdnickie przedsiębiorstwo świadczy usługi montażu kontraktowego elektroniki oraz wzorcowania mierników w swoim laboratorium. Od kilku lat, SON (SONEL) dostarcza również komunalne i inteligentne liczniki energii elektrycznej. Struktura kapitałowa Grupy Sonel nie jest skomplikowana. Oprócz jednostki dominującej, w jej skład wchodzi spółka Foxytech Sp. z o.o. (40% udziałów, pozostałe 60% jest w posiadaniu chińskiego partnera), Sonel Instruments India Private LTD (70% udziałów, pozostałe 30% posiada indyjski partner – Shyam Ravindran) oraz South East Asia Private LTD (51%, pozostałe 49% posiada obywatel Singapuru).
Cały proces tworzenia najważniejszego produktu Grupy – mierników, ma miejsce na Dolnym Śląsku. Spółka przy produkcji urządzeń wykorzystuje autorskie konstrukcje i technologie, które są efektem pracy zespołów w działach konstrukcyjnych. Firma w niewielkim stopniu korzysta z konstrukcji obcych. Przy wykorzystaniu potrzebnych komponentów, urządzenia są składane w całość, a proces produkcji kończy się ich kalibracją. Następnie urządzenia są poddawane testom i wzorcowaniu. Proces produkcji jednego z mierników Sonela można zobaczyć w jednym z odcinków na kanale „Fabryki w Polsce” na YouTube.
Sonel posiada jeden zakład produkcyjny w Świdnicy o łącznej powierzchni 6700 m2, który powstał w 2008 r. Dziennie w fabryce jest produkowane przeciętnie około 250 sztuk urządzeń, a pracownicy pracują głównie na jedną zmianę. Zgodnie z informacjami w prezentacji inwestorskiej dwuzmianowość jest wprowadzana sporadycznie. Oznacza to, że w miarę potrzeb, Grupa jest w stanie istotnie zwiększyć swoją produkcję jedynie w oparciu o wprowadzenie kolejnych zmian w zakładzie. Dodatkowo, firma posiada działy R&D zlokalizowane we Wrocławiu. W pierwszym kwartale 2023 r. Grupa zatrudniała 330 osób, przy czym w działach rozwojowych pracowało blisko 50 osób.
W wielu przypadkach produkcja jest uzależniona od dostępności kluczowych komponentów. Zaburzenia w łańcuchach dostaw powodują, że przedsiębiorstwo często nie jest w stanie zrealizować poszczególnych zamówień. Spółka nie podaje w raportach, które materiały i komponenty są dla niej najbardziej istotne z punktu widzenia produkcji, ale w prospekcie możemy wyczytać, że są to w dużej mierze półprzewodnikowe układy scalone, obwody drukowane, folie i klawiatury foliowe oraz inne elementy elektroniczne. Przedsiębiorstwo zaopatruje się u dostawców krajowych i zagranicznych, ale w obu przypadkach końcowa cena zakupu zależy od kursów walut obcych. Największy wpływ na Grupę mają notowania euro i amerykańskiego dolara. W przypadku jednostki dominującej, wzrost kursów walut obcych ma pozytywne przełożenie na marżowość, z drugiej strony dla spółek zależnych z Indii, Singapuru i Foxytech, osłabienie złotówki negatywnie przekłada się na zyski.
Sonel sprzedaje swoje produkty w oparciu o działy handlowe, w których zatrudnia wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Produkty Sonela charakteryzują się wysokim stopniem skomplikowania i odpowiednie wykonanie oraz zaprogramowanie miernika wymagają kontaktu użytkownika z producentem lub dystrybutorem. Oprócz tego, produkty Sonela są dostępne w ich oficjalnym sklepie internetowym e-mierniki.pl oraz na innych platformach branżowych oraz w marketplace’ach. Grupa w swoich raportach niestety nie dostarcza informacji o strukturze sprzedaży w podziale na poszczególne kanały. Po słowach jednego z członków zarządu na konferencji wynikowej za 1 kw. 2023 r. można przypuszczać, że wartość sprzedaży e-commerce jest stosunkowo niewielka.
Miernikowe wzrosty
Podstawową działalnością Sonela jest produkcja i sprzedaż mierników. W ostatnich kilku latach udział sprzedaży tych przyrządów pomiarowych wahała się w granicach 54%-70%. W tym obszarze świdnicka firma stawia na regularne poszerzanie oferowanego asortymentu i budowanie kompetencji w kolejnych krajach na świecie. Każdego roku przedsiębiorstwo analizuje rynek i wprowadza produkty odpowiadające na zapotrzebowanie na danym obszarze. Sonel dystrybuuje swoje urządzenia w ponad 100 krajach na świecie, a jednym z głównych elementów rozwoju, na który Grupa szczególnie kładzie nacisk jest pozyskiwanie i rozwój na nowych rynkach eksportowych. Przedsiębiorstwo celuje w ekspansję w krajach Europy Zachodniej, obu Ameryk oraz krajów ASEAN. W celu promowania i sprzedaży produktów Sonel w Azji założono dwie spółki: Sonel Instruments India i Sonel South East Asia.